Een mooi en vooral beschermend tafelkleed was uitgespreid over de marmeren tafel. Daarop stonden alle spulletjes uitgestald die Karin en ik nodig dachten te hebben om zeep te maken. Zo was daar een oude staafmixer, wat roestvrij stalen pannen, een mooie verzameling etherische oliën, gedroogde kruiden, flexibele vormpjes, thermometer, natronloog en verschillende plantaardige oliën. Een weegschaal was er natuurlijk ook. Voor het maken van zeep is het handig om de ingrediënten precies af te wegen. Al gauw bleek echter dat de weegschaal wel erg plat was en geen betrouwbare informatie meer verschafte. Blijkbaar had het ding ergens klem gezeten. Gelukkig was er ook nog een keukenweegschaal.
De eerste zeep was absoluut geen nauwkeurig proces. Langs de rivier Nijl werden vroeger de goden vereerd met overvloedige feestmalen van sappig vlees dat boven grote vuren werd geroosterd. Het vet drupte in het vuur en vermengde zich met het houtas. Als dank stortten de goden enorme regenbuien over de aarde, die het as-vet mengsel zo mee naar de Nijl spoelden. Daar waren wasvrouwtjes de volgende dag druk in de weer om stapels kleren schoon te krijgen. Dankzij het schuim wat nu op de rivier dreef, ging het vuil overal veel beter uit.
Zeep ontstaat uit een mengel van loog met vetzuren. De zo verkregen zeepmoleculen hebben een waterafstotende en waterminnende zijde. Daardoor kunnen ze vet en vuildeeltjes insluiten en mee laten spoelen met water.
Ontstopper, ofwel Natronloog lost in water op in de massa verhouding:
Water: Natronloog 3:1
Voor een aantal oliën geldt ongeveer de volgende massa verhouding:
Zonnebloemolie: Natronloog 7:1
Olijfolie: Natronloog 7:1
Kokosvet: Natronloog 6:1
De keukenweegschaal bleek net nauwkeurig genoeg om deze verhoudingen af te kunnen meten. Het water vervingen wij door kruideninfusies om nog wat speciaals aan de zeep te geven. We maakten een infusie van Lavendel, Rozemarijn en van Pepermunt. Ik goot 150 milliliter van de eerste infusie over 50 gram natronloog. In eerste instantie gebeurde er niets, maar toen ik er met een theelepeltje in roerde, begon het spul te schuimen en te borrelen. Natuurlijk paste dat spektakel met geen mogelijkheid in het bekerglas. Karin hield gauw het tafelkleed omhoog en ik greep het loog spuwende glas vast en zette het in een grote bak. Daar sputterde het nog even verder. Mijn hand voelde vreemd glibberig aan. Handschoenen dragen bleek geen overbodige luxe. Poging 2 met een groter glas verliep stukken beter.
De olie was intussen net als de loogoplossing 70 graden Celsius. We goten de componenten voorzichtig bij elkaar. Toen ging ongeveer 10 minuten de staafmixer erop. Een mooi dik lichtbruin gekleurd stinkend papje ontstond. Dit verdeelden we over de vormpjes, waar we er etherische oliën, gekleurde kruiden en dergelijke aan toevoegden. Er volgden een paar zeepvarianten met bijenwas en honing.
Toen alles klaar was, hebben we het in de bijkeuken neergezet. Hier gaat het verzepingsproces verder. Langzaam harden de mengsels helemaal uit en vormen het loog en de vetzuren samen een pH neutrale zeep.